Knie bandletsel
1. Kruisbandletsels
Diagnostiek bijzonderheden: |
Uitvoering en toelichting: |
Valgus- of varus rotatie met vaststaande voet of t.g.v. Doorwerken of doorsporten na het letsel pleit voor distorsie Onderzoek:
- knie in 90° flexie - kan tibia t.o.v. femur bewogen worden? - pijn? Pijn en wél stabiel = distorsie pijn instabiel = ruptuur abnormaal naar voren: = voorste kruisband ruptuur abnormaal naar achteren: = achterste kruisband ruptuur 2 Proef van Lachman: (betrouwbaar) 3 Pivot shift test: - Endorotatie/ valgusstress geeft een subluxatie van 4 Wegzakken tibia plateau: - knie in 90° Besluit om foto's te maken aan de hand van de Pittsburg decision rules ( meer specifiek dan de Ottawa Knee Rules):
Xft.: 2 richtingen + poortopname |
Geïsoleerde (voorste-) kruisband letsels zijn zeldzaam
Haemarthros
soms avulsiefracturen van de achterste kruisband uit tibiaplateau |
Behandeling volwassenen | |
Voorste kruisbandletsel Let op: fraxiparine protocol Behandeling conservatief Op indicatie specialist Bij een geïsoleerd interligamentair VKB-letsel is de behandeling conservatief. Als er geen indicatie is voor acuut arthroscopisch onderzoek (zie haemarthros) wordt het volgende schema gevolgd: - in acuut stadium drukverband en zonodig blauwe achterspalk gedurende een week Bij 75% van de VKB laesies heeft betrokkene een “knapje”gehoord. Na het acute stadium fysiotherapeutische begeleiding om de spiermanchet te trainen en zo de knie actief te stabiliseren. Indien deze conservatieve behandeling op de langere termijn (3 mnd) onvoldoende resultaat geeft (25% van de patiënten met VKB ruptuur) met aanhoudende pijnklachten en "giving way" klachten tijdens ADL dan is een voorste kruisbandreconstructie geïndiceerd. Bij patiënten die persé op hoog niveau willen blijven sporten kan reconstructie op korte termijn (dwz nadat zwelling is afgenomen en kniefunctie hersteld is, ongeveer 6 wkn) worden overwogen. Operatief Het grootste deel van de voorste kruisbandletsels is interligamentair. Primair hechten hiervan geeft slechte resultaten. Alleen VKB-letsels met een avulsiefractuur van de aanhechting uit het tibiaplateau of femurcondyl kunnen met enig succes primair worden gereconstrueerd (röntgenfoto incl. poortopname). Nabehandeling operatief Zie voor nabehandeling het operatie verslag van de operateur. |
Kan arthroscopisch |
Nabehandeling | |
Distorsie Ruptuur (of twijfel) na OK zie operatieverslag operateur Controleschema p.k. 1 –2 weken |
Pijnstilling/ controle huisarts 1 –2 weken dorsale gipsspalk elleboogskrukken Quadriceps oefeningen erna: Fysiotherapie: “knieschool”
|
2. Collateraalbandletsels
Diagnostiek bijzonderheden: |
Uitvoering en toelichting: |
Indirect inwerkend geweld waardoor de knie - in valgus (rek mediale band/ druk lat. meniscus) óf - in varus (rek laterale band/ druk med. meniscus) komt te staan. Vaak mét rotatiekrachten Onderzoek: - bij varus- of valgusstress: Test ook de kruisbanden: Combinatieletsel Xft.’s: 2 richtingen |
Bij gering letsel: geïsoleerde afwijking Bij fors letsel: combinatieletsels Bekend is “unhappy triad” (van O’Donoghue): 1. ruptuur med. collaterale band 2. én voorste kruisband 3. én mediale meniscus ruptuur lichte haemarthros
- in 20° - 30° flexiestand testen! Als er al instabiliteit is in strekstand van de knie, is er |
Behandeling volwassenen | |
Conservatief:
Meestal combinatieletsels N.B.: directe arthroscopie bij acuut bandletsel is niet Behandeling kinderen ± gelijk aan volwassenen |
f
overleg met orthopeed zeldzaam |
Nabehandeling | |
Distorsie Solitaire ruptuur Operatief Controleschema p.k. |
controle huisarts/ pijnstilling lange dorsale gipsspalk voor 1 week +krukken lange dorsale gipsspalk |